Segurtasun Datuen Fitxategiak – Industria kimikoa
Segurmania
Industrian azido klorhidrikoa korrosiboa ez izatea izugarri gustatuko litzaiguke edo gas naturala sukoia ez izatea. Bikaina izango litzateke produktu kimikoen ezaugarriak aktibatu eta desaktibatu ahal izatea. Gas naturala labeko erregailuan sartzeko unean erregai bilaka zedila edo azidoak metala soilik jan dezala, inoiz ez giza azala. Prebentzioa, dudarik gabe, askoz errazagoa izango litzateke.
Ez dakit teknologiak egunen batean puntu horretara iristea baimenduko digun, ez dut aukera hori baztertzen, baina gaur egun, oraindik ez da posible. Sarritan produktu kimikoaren berezko ezaugarriak dira berau erabilgarri egiten dutenak, berez arriskutsua izan dadila eragiten dutenak, bere garraioak, biltegiratzeak, erabilerak eta hondar bezala egindako bazterketak arriskuak ekar ditzatela eragiten dutenak.
Produktu baten toxikotasuna bera, kasu honetan, substantzia baten propietate handiagoarekin, balioa ematen diona da. Beste substantzia eta molekula batzuekin elkartzeko gaitasunak substantzia hauek baliotsuak bihurtzen ditu eta, gu, gizakiak kimika hutsa garela kontutan izanda, arriskua konbinaketa hori gure kimikan gertatzean dago.
Prestakuntza arloan, pintura bat, garbigarri bat,… Industria Kimikoan produktuen arriskugarritasuna murrizteko etengabe lan egiten dugu. Segurtasunarekin daukagun konpromezuagatik, gurearekin eta gure bezeroenarekin, baina baita arrazoi komertzial nabarmen bategatik ere: gure I+G+b departamentuak bere funtzioa betetzen duen formula betetzen badu, bezeroak aplikatzen badu, baina bere toxikotasuna ezabatuz, eskaera handiagoa izango du eta lehiakortasun abantaila handia izango du. Industriarako produktu kimikoen sektoreetan etengabe lehiatzen da alderdi esparru zehatz honetan.
Oraingoz, produktu kimikoen arriskugarritasun-ezaugarriak “itzali” eta “piztu” arte. hasieratik, arriskuen aurkako prebentzioaren ikuspegitik gestionatzea baino ez zaigu geratzen.
Horretarako, instalazioen eta lan-prozesuen diseinutik bertatik, ezin hobeto ezagutu beharko genukeen oinarrizko tresna baten laguntza dugu: Produktuen Datuen Segurtasun Fitxategiak.
Nahiz eta Industriak urte asko zeramatzan modu seguruan berezko arriskua duten (fisiko-kimikoa, osasunarentzat edo ingurumenerako) produktuak kudeatzeko eta erabiltzeko beharrezko informazio guztia laburtzen duten dokumentuak emititzen, Europako legediak agiri hori bezero profesionalei emateko betebeharra erabaki zuen, oso formatu zehatzean egituratua eta horien prebentzio- eta ingurumen-kudeaketaren oinarria izango dena.
Fitxaren informazioa 16 atal finkotan antolatzen da eta bere ordena eta edukia ezin da aldatua izan, modu horretan, irakurtzen duen pertsona egiturara ohituta egon dadin eta berehala jakin dezan behar dezakeen datu zehatza non aurkitu:
- Substantzia edo prestakinaren eta elkarte edo enpresaren identifikazioa.
- Arriskuen identifikazioa
- Osagaien gaineko konposizio/informazioa.
- Sorospena/lehen laguntza.
- Suteen kontrako borroka neurriak.
- Ustekabeko isurketarik egotekotan neurriak.
- Manipulazioa eta biltegiratzea.
- Erakusketa/ babes pertsonaleko kontrolak.
- Ezaugarri fisiko eta kimikoak.
- Egonkortasuna eta erreaktibotasuna.
- Informazio toxikologikoa.
- Informazio ekologikoa.
- Ezabapenari buruzko iritziak.
- Garraioari buruzko informazioa.
- Araudiaren informazioa.
- Beste informazio bat.
FDS-ak langileen eta, bai noski, Prebentzio-Ordezkarien esanera egon behar dute baina bere hedadura dela eta, prebentzioa baino askoz ere aspektu gehiago hartzen ditu, beraz, prebentziorako funtsezko datuak dituen laburpen bat egitea eta dokumentu hau, momentu oro, lan-eremuan egotea da egokiena.
Luis Blanco Urgoiti, AVEQ-KIMIKAko idazkari nagusia
FDS Fitxa kimika