“Prebentzioa ezin da bulegotik egin” – Mertxe Rosete, Aratuboko LAP, MA eta E arduraduna

Oraingo honetan, Mertxe Roseteri elkarrizketa egiteko aukera izan dugu; bera Aratubo enpresako LAP, MA eta E arduraduna da, eta adeitasunez azaldu digu nola egiten dieten aurre jardueraren berezko lan-arriskuei. Horrez gain, Arania Taldean laneko segurtasunaren eta prebentzioaren arloan ahaleginak nola bideratzen dituzten azaldu digu eta, LAP arloari dagokionean, egungo eta etorkizuneko erronkak nola jorratzen dituzten.

 

Aratubo soldatutako altzairuzko hodiak fabrikatzen eta eraldatzen aritzen da eta automobilgintzarako altzairuzko hodiak fabrikatzen. Zeintzuk dira plantillak/lan-taldeek produkzio mota horretan dituzten lan-arrisku nagusiak?

Aratubon egiten dugun ekoizpen-motak gure sektorean berezkoak diren lan-arrisku batzuk ditu. Larritasuna dela-eta, arrisku nagusien artean, esekitako eta pilatutako materiala erortzea eta makinetan helduta geratzea eta harrapatzea aurkitzen dira. Halaber, gehiegizko esfortzuak, zarata eta kutsatzaile kimikoen aurrean lan egin beharra daude. Aipagarrienak mantentze-lanetatik eta azpikontratek egindako lanetatik eratorritakoak dira, eta horietan funtsezkoa da guztia behar bezala koordinatzea. Hain zuzen ere, eremu horietan agertzen dira altuerako lan beldurgarriak, arreta eta kontrol are zorrotzagoa eskatzen dituztenak.

Horrela, horietako bakoitza ahalik eta gehien murrizten ahalegintzen gara.

 

Nola deskribatuko zenuke Aratubok LAPari ematen dion garrantzia?

Aratubon sartu aurretik, istripu-mutualitate batean lan egiteko aukera izan nuen, eta, ordurako, duela 20 urte baino gehiago, jakin banekien Aratubok zer-nolako konpromiso-maila hartuta zuen arlo horretan. Ikuspegi hori bere garaian kanpotik ikusi banuen ere, are argiago geratu da barrura sartzean. Aratuboren eta, oro har, Arania Taldearen kezka, eta, batez ere okupazioa, Laneko Arriskuen Prebentzioari dagokionean, etengabeko zerbait da lehen harria jarri zenetik. Prebentzioaren kulturaren inguruan sentsibilitate oso berezia dago, eta, era horretan, enpresa eta bertan lan egiten duten pertsonak etengabe inplikatzen dira. Kontzientziazioa lehendakaritzan hasten da, eta beheraka doa azken langileetara iritsi arte.

 

Aratubon egin duzun ibilbidean, zer ekintza edo hobekuntza nabarmenduko zenituzke gehien segurtasunaren eta prebentzioaren arloan? Laneko istripuak edo gorabeherak murrizteko eragin nabarmena izan duen programa edo ekimenen bat partekatu al zenezake?  

Nabarmenena langileen konpromisoa eta inplikazioa da. Gainera, oso garrantzitsua iruditzen zait Segurtasun Batzordeak egiten duen bizi-lana azpimarratzea, kezkak transmititzeko, eztabaidatzeko eta lantzeko bide ezin hobea baita. Batzordearen lidergoan entzute aktiboa praktikatzen da. Eta lan egiteko modu horrek funtzionatzen du.

Nire ustez, argitaratu berri dugun bideo honek Arania Taldean prebentzioaz hitz egitean arnasten dugun espiritua argi eta garbi erakusten du:

 

Aratubok nola lortzen du plantilla osoa segurtasunean inplikatuta eta arduratsu sentitzea?

Funtsezko hiru zutabeak komunikazioa, parte-hartzea eta prestakuntza dira.

Aurrean esan dudan moduan, segurtasunaren arloan kontzientziazioa goitik behera eta behetik gora egiten da. Modu horretan, gorantz eta beherantz komunikatzen eta zabaltzen da.

Erabiltzen ditugun komunikazio-tresna anitzak gakoak dira lan-talde guztiek ezagutzeko nahiz ekarpenak egiteko eta inplikatuta sentitzeko.

Esate baterako, barruan dugun aplikazio bati esker, edozein gorabehera jasota geratzen da, eta, horrela, berehala jardun dezakegu. Halaber, iragarki-ohola erabiltzen da interesgarritzat jotzen diren eta guztiok inplikatzea bilatzen duten komunikazioak egiteko.

Aldi berean, enpresa iraunkorra izateko gure trantsizioan ari gara. Ikuspegi integral horrek gure giza taldearen segurtasun fisikoa ez ezik, ongizate emozionala eta mentala ere lehenetsi ditu. Guretzat oso garrantzitsua da balio sendoak dituzten enpresetan lan egitea. Iraunkortasunak laneko konpromisoa eta gogobetetzea hobetzen ditu.

Eta, jakina, hori guztia gertutasuna galdu  gabe egiten dugu. Prebentzioa ezin da bulegotik egin; mugitu egin behar da.

 

Teknologiak lantokiko segurtasuna hobetu duela ikusteko, adibideren bat emango zenuke?

Teknologia funtsezkoa izan da industrian segurtasuna hobetzeko eta bultzatzeko.

Adibide ugari aipa nitzake; horietako bat da arrisku mekanikoak kontrolatzeko eta esekitako materialak erortzea prebenitzeko sistema aurreratuak ezartzea. Adibidez, arrisku-eremuetan pertsonak daudela detektatzen duten edo ezohiko egoerak identifikatu eta makinak automatikoki geldiarazten dituzten gailuak, istripuak saihesteko. Segurtasun-itxiturek bermatzen dute, gainera, makinak aktibo ez daudenean soilik sartu ahal izatea eremu arriskutsuetara, istripua izateko aukera kenduz. Materialen kudeaketan, biltegi automatikoek giza akatsak minimizatzen dituzte arrisku handiko eremuetan, eta garabietako eta jasotzeko ekipoetako karga-zelulek automatikoki detektatzen dituzte gainkargak, kolapsoak edo egiturazko akatsak saihestuz, erortzeko arriskua murrizteko. Azkenik, bakarka egin beharreko lanetarako, erorketak edo jarduerarik gabeko aldi luzeak detekta ditzaketen gailuak instalatu dira, eta horrelakoetan alerta bat bidaltzen diote berehala segurtasun-taldeari.

 

Zer-nolako eginkizuna du barne-komunikazioak Aratubon segurtasun- eta prebentzio-kultura sustatzeko? Zer estrategia erabiltzen dira hori hobetzeko?

Barne-komunikazioa erabakigarria da. Prebentzio-kultura indartzeko eta hori enpresako pertsona guztiak inplikatuz garatzeko aukera ematen digu.

 

Zure ustez, nolako bilakaera izan du segurtasun-kulturak altzairuaren industrian azken urteetan?

Azken urteetan, altzairuaren industriako segurtasun-kulturak eraldaketa esanguratsua izan du, eta hori aurrerapen teknologikoek, araudi-aldaketek eta prebentzioaren gaineko kontzientziazio handiagoak bultzatu du. Lehen, ikuspegi erreaktiboa genuen, eta istripu bat gertatu ondoren eta legeak behartuta jarduten zen; orain, ordea, eredu proaktibo batera igaro gara, eta arriskuak gauzatu aurretik kentzen ahalegintzen gara. Orain, arrisku mekanikoetan zentratzeaz gain, arrisku psikosozialak ere kontuan hartzen ditugu. Hori teknologia aurreratuen ezarpenari, etengabeko prestakuntzari eta parte-hartze aktiboari esker lortu da, segurtasuna funtsezko balio gisa sendotu eta ingurune seguruagoak eta eraginkorragoak lortu baitira. Hala ere, altzairuaren sektoreak istripu hilgarrien errealitateari aurre egiten jarraitzen du; beraz, arlo horretako lana osatu gabe dago oraindik. Helburua da beti zero istripura iristea eta lan-ingurune gero eta seguruagoa bermatzea.

 

Etorkizunera begira, zein dira Aratubok laneko segurtasunaren eta osasunaren arloan aurrean dituen erronka nagusiak? Nola jorratuko ditu?

Laneko segurtasun eta osasuneko erronka nagusien artean, honako hauek nabarmentzen dira: arrisku psikosozialen kudeaketa, ergonomia hobetzea, lan kritikoetan segurtasuna indartzea eta kanpoko enpresekin egiten diren jardueren arteko elkarrekintza, bereziki lanak gero eta azkarrago egiten ditugun testuinguruan. Horrek koordinazioa eraginkorra izatea eskatzen du, segurtasun-estandar berberekin eta gure politikekin lerrokatuta daudenekin lan egitea bermatzeko.

Erronka horiek lantzeko, teknologia berriak sartzearen eta ergonomiako berrikuntzaren aldeko apustua egiten dugu. Arrisku psikosozialei dagokienean, berriz, laguntza- eta ongizate-programak garatzen ari gara, gure langileen osasun mentala eta emozionala zaintzearren.

Lan kritikoetarako eta kanpoko enpresekiko lankidetzarako, ikuskapena indartu eta koordinazio-lan estuagoak sustatzen ditugu, jarduera guztiak segurtasun-estandar berberen arabera egingo direla bermatuz.

Gainera, etengabeko prestakuntzarekiko konpromiso irmoa izaten jarraitzen dugu.

Nolanahi ere, Aratubon uste dugu erronkei behar bezala aurre egiten ari garela, eta horrela bermatzen dute kanpotik ikusten gaituztenek eta ikuskapena egiten digutenek.