Ba al zenekien NBEak genero-ikuspegiarekin diseinatzeko beharra dagoela?

Aspalditik, norbera babesteko ekipamenduak (NBE) eredu-erabiltzaile batengan pentsatuta egin dira, eta praktikan, ia beti gizon bat izaten zen. Ikuspegi hori, ordea, aldatzen hasi da, nahiz eta oraindik lan asko dagoen egiteko. Orain badakigu, laneko segurtasunaren aldetik, gizonek eta emakumeek desberdintasun antropometrikoak eta fisiologikoak dituztela, eta alde horiek eragin zuzena dutela NBEen eraginkortasun eta erosotasunean; hori dela-eta, gero eta gehiago behar dira genero-ikuspegiarekin diseinatutako NBEak.

Aspalditik, norbera babesteko ekipamenduak (NBE) eredu-erabiltzaile batengan pentsatuta egin dira, eta praktikan, ia beti gizon bat izaten zen. Ikuspegi hori, ordea, aldatzen hasi da, nahiz eta oraindik lan asko dagoen egiteko. Orain badakigu, laneko segurtasunaren aldetik, gizonek eta emakumeek desberdintasun antropometrikoak eta fisiologikoak dituztela, eta alde horiek eragin zuzena dutela NBEen eraginkortasun eta erosotasunean; hori dela-eta, gero eta gehiago behar dira genero-ikuspegiarekin diseinatutako NBEak.

Hala ere, nahiz eta Europako eta Espainiako legediak jada eskatu babes-ekipamenduak langile bakoitzaren morfologiara egokitu behar direla, errealitatean emakume askok gizonezkoen gorputzetarako diseinatutako ekipoak erabiltzen jarraitzen dute: eskularru handiegiak, ondo egokitzen ez diren arnesak, oinetako deserosoak edo behar bezala zigilatzen ez duten maskarak. Arazo horiek ez dira erosotasun-kontua soilik, segurtasuna arriskuan jartzen baitute, gaizki doitutako NBE batek eraginkortasuna murrizteaz gain, arrisku berriak ere sor ditzake-eta.

Tradizionalki maskulinoak izan diren sektoreetan (adibidez, eraikuntzan, industrian edo segurtasunean) emakume gehiago sartzen diren heinean, gero eta nabarmenagoa da ekipamendu horien diseinuan eta merkaturatzean generoarekiko sentikorra den ikuspegirik ez dagoela. Egin berri diren azterketa batzuen arabera, emakumezko langile askok NBEak aldatu behar izaten dituzte erabili ahal izateko, eta askok onartzen dute doikuntza txar batekin lotutako gorabeherak edo lesioak izan dituztela.

Arrakala hori gertatzen da, neurri handi batean, emakumeen gorputzaren aniztasuna irudikatzen duten datu antropometriko eguneraturik ez dagoelako. Hamarkada askotan, arau teknikoak gizonezkoei egindako neurketetan oinarritu dira, eta horrek mugatu egin du ekipamendu benetan inklusiboak diseinatzeko gaitasuna. Zorionez, normalizazio-erakundeak ez ezik, enpresa fabrikatzaileak ere datu-base berri anitzagoak eta errealistagoak txertatzen hasi dira.

Valentziako Biomekanika Institutuaren Labo Género bezalako proiektuak ildo horretan doaz, eta laneko produktuak genero-irizpidearekin diseinatzea sustatzen dute, laneko arropak, oinetakoak edo babes-sistemak langile guztien benetako ezaugarriei erantzuten diela ziurtatzeko.

Emakumeen anatomiara egokitutako NBEak izateak emakumezko langileen babesa eta ongizatea hobetzeaz gain, aukera-berdintasuna, inklusioa eta konfiantza bultzatzen ditu lan-ingurunean, emakumeak kasu askotan ikusezin bihurtu baitira. Gainera, enpresek erantzukizun sozialarekiko eta indarrean dagoen araudia betetzearekiko duten konpromisoa indartzen du.

Genero-ikuspegia duen prebentzio baterako bidean aurrera egitea ez da justizia-kontua bakarrik, baizik eta eraginkortasuna ere bai. Pertsona bakoitzak NBE segurua, ergonomikoa eta bere gorputzera egokitua izatea bermatzea funtsezko urratsa da lan-ingurune seguruagoak eta berdintasun handiagokoak eraikitzeko.